Ramadan

Alles wordt in de gereedheid gebracht voor Ramadan. Ramadan is een maand. De naam van een maand. En in die maand, de negende maand van het jaar, wordt er dus gevast. Het duurt nog minstens 7 dagen voordat het überhaupt begint maar nu al wordt er nog maar mondjesmaat alcohol geschonken en verkocht. Het spul is namelijk haram. Dus dat mag niet. Het mag sowieso niet, maar tijdens Ramadan mag het al helemaal niet.

Het lijkt ook wel of alles meteen in de uitverkoop gaat. Enkel de oudste meest vieze wijnen worden nog verkocht. De rest is uitverkocht. Waarschijnlijk een kwestie van ouwe rotzooi opruimen. Een wijn uit 2001 van 5 euro.... die proberen ze als 'heel goed' te verkopen. Hoe ouder hoe beter nietwaar? Nou, niet dus. Het is je reinste bocht natuurlijk. Azijn. Rode wijnazijn.

Verder liggen de winkels vol met dadels. Echt tot aan het plafond gestapeld!

In de uren van zonsopgang en -ondergang mag je tijdens Ramadan vooral een heleboel niet. Je mag niet eten, niet drinken, niet roken, niet seksen, niet naar vrouwen kijken, geen slechte woorden gebruiken, geen drugs. Je mag elkaar overdag ook geen kus geven als man en vrouw zijnde, dus dat zal ik wel vreselijk raar vinden. Je mag wel werken en naar de moskee.

De bars gaan dicht. Op een enkele na. Degene die open zijn zullen niet aan Moslims schenken. Alle alcoholwinkels verkopen geen alcohol meer en dus zijn de meeste dicht. De meeste restaurants zijn dicht. Niet dat ik bij beiden dagelijks te vinden ben, maar het is toch onderdeel van het leven.

Het normale leven zoals ik het hier ken zal straks enorm veranderen. Mijn man zegt: "alsof het leven even stilstaat". De mensen hebben ook andere werktijden. Ze beginnen en eindigen vroeger. Behalve de winkels. Die gaan heel laat open en blijven tot laat in de nacht open. En dagelijks schijnen er horde mensen na het avondeten te gaan wandelen in de stad. Om spulltjes en kleren te kopen. Iedereen verdient iets nieuws voor de afsluiting van Ramadan. Het Suikerfeest, zoals wij dat noemen. Hier heet het Eid Sghrir wat 'klein feest' betekent. Het grote feest (eid kbir) is het Offerfeest.

Ik vind het allemaal hardstikke spannend omdat ik Ramadan enkel ken vanuit Nederland. Waar mijn collega's overdag gewoon niks aten en dronken. Aan 't einde van de dag zei ik dan fijne avond. En dat was het dan. De volgende ochtend vroeg je wat ze wilde drinken van de koffieautomaat, waarna je snel zelf je fout herstelde en zei 'oh nee, tis Ramadan. Of je dacht er gewoon niet aan en vroeg het waarna de collega zelf wel 'nee bedankt' zei.

Nu zit ik er midden in. Ik lig naast mijn man die ik ineens na zonsopgang niet meer mag aanraken. Dat vind ik vreemd en ben benieuwd of ik a) heel verkrampt naast hem lig, bang om hem aan te raken of b) me in mijn onschuld omdraai in de ochtend en mijn arm om hem heen sla.

Dan eet je dus de hele dag niks en rond 7 uur als de zon onder is geeft de moskee het sein om te mogen eten (oproep voor gebed) gaat iedereen eten. Het vasten doorbreken noemen ze dat. De iftar. Er schijnt dan niemand op straat te zijn. Wat mij een uitgelezen kans lijkt om eens (veilig) een potje door te straten te gaan fietsen ware het dat ik hier geen fiets heb...

(chebekia - mierzoete honingkoekjes)

Of ik mee ga doen, dat vragen een hoop mensen aan me. En het antwoord is nee. Ik ga het wel proberen een dagje. En wie weet vind ik het zo leuk en fijn en goed enzo dat ik helemaal mee doe. Maar ik ga er niet vanuit. Ik drink die weken in ieder geval geen wijn of andere alcoholhoudende dranken. Das dan mijn Ramadan.

Ik vind het een mooie gedachte maar ik snap de logica niet zo goed van een hele dag niks eten en je dan 's avonds volproppen tot je er misselijk van wordt. Want dat is toch wat ik elke keer weer hoor. Dat het eten in de avond een enorme hoeveelheid voedsel is. Zowel 's ochtends vroeg als 's avonds laat na zonsondergang wordt er door sommige mensen zeer uitgebreid gegeten. Ik snap dit niet zo goed omdat het toch zo zou moeten zijn dat de ramadan een periode van vasten, onthouding en bezinning is. Het zou logischer en eerlijker zijn als je je tijdens het eten ook wat kunt beheersen, maar ik heb makkelijk praten natuurlijk.

Het doorbreken van het vasten begint met het eten van wat dadels en harirasoep. Soep met bonen, groenten en vlees. Voedzaam dus. Daarna wacht men tot het laatste gebed en na dit gebed gaat men het echte avondeten eten. Wat er daar allemaal ter tafel komt dat weet ik niet. Hoe het precies zal gaan verlopen weet ik ook nog niet. Ook zal ik het niet helemaal meemaken wegens mijn vakantie naar Nederland. Maar ik moet het maar over me heen laten komen. Spannend is het in ieder geval wel!

(dadels)

(beghrir - Marokkaanse pannekoekjes)

Hieronder volgt een recept voor Harira.

Harira met vlees.

Voor 4 personen.

450 g rundvlees
100 g kikkererwten (peulvruchten)
1 blik gepelde tomaten (in stukjes)
1 ui (in blokjes gesneden)
2 el bladpeterselie (gehakt)
2 el koriander (gehakt)
100 g gedroogde linzen
1 theelepel saffraanpoeder (te koop bij de Turkse toko)
zout
peper
75 g vermicelli
sap van 1/4 citroen
2, 5 g bloem
2, 5 l water
Flinke scheut olijfolie
1/2 liter groentebouillon

Bereiding
Week de kikkererwten een nacht lang in een grote kom met water.
Doe de olijfolie in de pan.
Voeg het vlees, ui, bladpeterselie, koriander, zout, peper en gemberpoeder toe en bak op hoog vuur totdat het vlees dichtgeschroeid is.
Voeg daarna de uitgelekte kikkererwten en de helft van de bouillon toe.
Zet het vuur laag en laat het 20 minuten koken.
Voeg daarna de gewassen linzen en de rest van de bouillon toe.
Dit alles 5 minuten tegen de kook houden.
In een kom de bloem en water met een garde tot een papje roeren.
Voeg dit aan de soep toe en goed doorroeren.
Eventueel water toevoegen als het te dik wordt.
Op een matig vuur de soep ongeveer 20 min tegen de kook houden.
De harira proeven en naar smaak zout of peper toevoegen.
Vermicelli erbij en nog enkele minuten laten koken.
De kikkererwten moeten beetgaar zijn.
De soep garneren met gehakte koriander.
Lekker met knapperig brood en dadels.

Tip: In plaats van geweekte kikkererwten kunnen ook kikkererwten uit blik gebruik worden. Deze moeten dan later samen met de linzen toegevoegd worden anders worden ze te zacht.

Variatie-tip:
Wil je een vegetarische variant dan vlees weglaten.

Lekker erbij zijn chebekia koekjes en dadels met melk.

Eieren wassen

In Nederland heb ik nog nooit, maar dan ook echt nooit een ei gewassen voor ik hem gebruik. Je tikt hem aan en breekt hem doormidden, de schaal verder niet gebruikend. Je gebruikt enkel het binnenste. Ook als ik een ei kookte kwam het nooit in me op om het ei eerst te wassen. Ben ik een van de weinigen? Ik neem aan dat veel mensen in Holland niet aan eieren wassen doen.
Maar nu doe ik dat dus wel. Want zo maak je een ei hallal. Het ei komt tenslotte uit de kont van de kip en das niet erg hygiënisch. Dus moet ie eerst gewassen worden om 'goed' te zijn.
Ja, ik leer hier een hoop wetenswaardigheden wat dat betreft.
De islam zorgt voor een hoop extra handelingen die ik nu doe. Zo doe ik bv ook het koude water aan wanneer ik iets heets afgiet. De aardappels of zo. Of de gekookte eieren... Want wat ik nooit wist, maar nu dus wel: er wonen djins in het afvoerputje. En die djins houden niet van heet water. Dus moet je het water mengen, dan is het dragelijk voor ze.
Djins vraag je je af? In het afvoerputje? Kan het nog gekker? Misschien wel, ik weet het niet. Maar hier geloven ze er echt rotsvast in. Niet alleen hier trouwens want ik heb ook wat rond gevraagd bij mijn Hollands Marokkaanse vrienden en die doen het ook (bijna) allemaal. En dan moet je er eigenlijk ook nog iets bij zeggen. Om het veilig te maken zeg maar. Een zin met Allah erin.
Dat laatste doe ik niet, maar voor een deel pas ik me dus aan. Je weet maar nooit. En better save than sorry niet waar?
Het fenomeen djins leeft hier sowieso behoorlijk. En wie op you tube naar mensen kijkt die bezeten schijnen te zijn van djins vraagt zich ook af of ze niet gewoon psychisch niet in orde zijn, maar daar schijnt dus een verschil tussen te zitten. Tussen mensen die bezeten zijn en die het gewoon psychisch niet meer trekken. Djins kunnen alles en iedereen zijn. Ze kunnen namelijk ook menselijke en dierlijke vormen aannemen, en ze zijn goed en slecht. Er bestaan dus gewoon goeie djins.
Veel mensen hier zijn als de dood van zwarte katten, want dat schijnen vaak djins te zijn. Laten wij nou net een pikzwarte kater hebben.... :-)
Makkelijk is het niet. Ben er wel nieuwsgierig naar en ik ontdek ook elke x weer wat nieuws.
Weet je, inmiddels geloof ik wel dat er meer tussen hemel en aarde is. Het kan gewoon niet anders... Het zou raar zijn als wij met z'n allen hier een beetje geboren worden, ons leven leiden en dan weer doodgaan. En dat dat het dan is. Dat lijkt me ook weer wat te simpel. En dat dan allemaal in een enorm universum waar wij dan de enige zouden zijn? Lijkt me niet, maar dat is mijn mening. Vooralsnog geloof ik wel in die djins. En in andere entiteiten. Totdat iemand anders iets bewijst.
Tot die tijd giet ik braaf de eieren af met wat koud erbij... Om ze daarna te laten schrikken.

Vakantie in Tanger

Bijna is de vakantie weer voorbij... Niet voor mij hoor, maar voor de vele Europeanen hier. De Marokkaanse wel te verstaan natuurlijk. En ik vind dat helemaal niet erg!
Ik denk dat de populatie in Tanger alleen al is verdubbeld. Dit merk je aan echt alles. Het begon ermee dat de weg vanaf de haven vol stond om naar alle betreffende plaatsen in Marokko door te rijden. De mensen die in Tanger moeten zijn hadden geluk want die zijn er al.
Verder is de waterdruk is al weken weg waardoor we douchen met warm water wel kunnen vergeten. Maar gelukkig is het heet dus voelt koud niet echt naar aan. En daarnaast is het gewoon echt fokking druk! Je kan geen taxi vinden dus dat wordt veelal lopen en de wegen staan helemaal vast met Europese nummerplaten. Het centrum is vergeven van mensen. Een grote zee van mensen. In de supermarkt waar het normaal goed toeven is (ook lekker koel daar trouwens) is nu een vreselijke hel. Het lijkt wel de drukte van zo vlak voor kerst.

's Avonds gaat iedereen naar Playa. Da's de weg aan het strand, wat wij een boulevard noemen. Onze Boulevard ligt dan weer niet aan de boulevard, maar midden in de stad. Volg je het nog? Playa is dus aan 't strand, Boulevard gaat midden door het centrum en beiden liggen in het centrum.
De jongens met de mooiste auto's gaan 's avonds touren. Van Boulevard naar Playa en via Malabata weer terug naar Boulevard en zo voort. Das hun vakantie!
Overdag mooie sier maken op het strand. Playa Blanca is voor de Hollanders. Ik ben er niet geweest en vraag me af of en wanneer ik er dan ooit zal komen, want de verhalen zijn vreselijk genoeg. Ze schijnen net als in Zantvoort zij aan zij te liggen met make-up en mooie haren, sieraden en de nieuwste merk badkleding. Want de Nederlanders hier kleden zich het meest overdreven van al. Alles maar dan ook alles moet van een merk zijn. En de auto mooi. Want anders kan je net zo goed niet op vakantie gaan.
Dus gaan ze overdag lekker naar het strand om zichzelf daar te showen. Natuurlijk moeten ze daar eerst met de auto naar toe en moeten ze die zo dicht mogelijk bij het water parkeren zodat men ook hun prachtige blik kan bewonderen. Na een dagje lekker bakken gaan ze naar huis om even te relaxen en wat te eten bij moeders thuis. En een uiltje knappen, om dan later weer goeie sier te maken in de auto op Playa. Als ze dan flink wat rondjes hebben gereden parkeren ze hem ergens goed zichtbaar (als er plek is) en stappen ze samen met hun vrienden een leuke discotheek binnen waar ze uit een van de vele prostituees iemand kunnen kiezen. Mooie en gewillige vrouwen, en ze kosten nog es bijna niks ook!
En die vrouwen zijn blij met de klandizie want juist nu kunnen ze goed geld verdienen.

Volgens iedereen hier is dit een van de drukste en warmste zomers sinds jaren. Het lijkt wel of elke Europese Marokkaan bedacht heeft om Europa maar te laten voor wat het is en eens lekker bij familie op bezoek te gaan.
Nou ik hoop dat iedereen enorm van zijn vakantie geniet. Al rondjes rijdend of niet. Want dit zijn natuurlijk de opvallendste gebeurtenissen. Ik kijk niet binnen bij de familie die lekker rustig vakantie vieren. Het zijn de jongeren die opvallen.
Ik hoop dat iedereen nog even geniet en dat de rij op Playa straks de andere kant op staat. Op naar de boot.
Goeie reis!